Bora Bora zou wel eens hét bekendste eiland van de Frans-Polynesische eilanden kunnen zijn. Een ideale plek voor veel filmsterren om hun vakantie door te brengen in een over-water-bungalow, ver weg van alle paparazzi... Palmboompje, kristalhelderblauw water, witte stranden, ...
Eiland 4: Bora Bora
Wij zochten het iets minder luxueus en gepamperd dan Bratt Pitt, maar verbleven bij twee lokale mensen met een hart van goud: Rosalie en Marc. Van onze aankomst tot ons afscheid, lieten ze ons genieten van wat ze zelf, de Polynesische gastvrijheid noemen. Onze eerste dag fietsten we de tour van het eiland. We deden nog een kleine detour om een belle-vue te zien op de omliggende lagune. Helemaal bezweet kwamen we boven, maar het uitzicht was alvast prachtig! De hele dag fietsten we verder aan de oevers van het prachtige blauwe water. Bora is in WWII een verdedigingspost van de USA geweest en nog steeds zijn hier "erfenissen" van te vinden Toen we bij met onze tour rond waren, passeerden we een dansfestival van de Protestantse kerk. Geheupschud op moderne muziek! 9 november: mijn 31e verjaardag... Het besef dat we al meer dan 1 jaar aan het reizen zijn, is er nu wel helemaal. Vorig jaar waren we nog in India... Vandaag had Jonathan iets leuks uitgezocht om te doen. Samen met enkele andere toeristen, gingen we een hele dag op lagoontour met het bootje. Eerst even snorkelen met haaien... Daarna m'n voetjes laten masseren door stingray's en vervolgens nog wat snorkelen met de vele visjes in het blauwe water. Op een onbewoond eiland kregen we nog lunch voor we de terugtocht inzetten. Maar onze dag was hiermee nog niet ten einde, de zon zagen we vanaf een ander bootje, met champagne in de hand, ondergaan... Het leven kan toch niet mooier worden... Toch, we sloten de avond af in het gerenomeerde restaurant: Saint-James... Een afsluiter voor dé perfecte dag... Na al de rust van de vorige dag was het hierna tijd voor actie, 2 en halfuur klimmen naar de op één na hoogste top van Bora: Mount Pahia Wie dacht dat je hier enkel komt om te zweten in je strandstoel... Zweten kan je hier dus ook op andere plekken! Het was hoog, steil en nog steeds mooi. En het uitzicht op de blauwe lagune... On-ver-ge-te-lijk!!! Nu begrijp ik, waarom Bora wel het mooiste eiland ter wereld zou kunnen zijn... We spendeerden nog een rustige namiddag aan Matira Beach.
En sliepen hierna nog één keer bij onze gastheren om de volgende dag het eiland te verlaten, op naar het volgende eiland: Maupiti!
Vandaag was het de dag om in de stoffige geschiedkundige boeken en teksten te ontwaren wat er een 70 tal jaar terug allemaal aan het gebeuren was op mundiaal vlak.
Een kleine geschiedenisles ter inleiding:
Echter voor er vonken en vuur gebruikt werden om elkaar een kopje kleiner te maken moeten we beseffen dat de gehele wereld na de eerste wereldoorlog in een soort negatieve spiraal (ofwel depressie) terecht gekomen was. Om uit deze depressie te komen pasten verschillende landen diverse strategieën toe. In de oude wereld zag het er als volgt uit:
Een grote werkloosheid in Duitsland zorgde ervoor dat een zeer rechts en racistisch snorretje aan de macht kwam. Werklozen tewerkstellen in het leger, dan je buren en vervolgens Europa proberen onderwerpen zodat het kon gereinigd worden van wat het snorretje als "niet edele rassen" zou omschrijven is 1 optie. Hierbij niet vergeten dat Duitsland natuurlijk één van zijn weinige koloniën die het had na WWI, een groot deel in China verloren aan Japan.
Landen zoals Groot Brittannië en Frankrijk zullen ook in een dipje gezeten hebben, maar hadden voldoende koloniën die ze konden onderdrukken en plunderen voor grondstoffen.
In de nieuwe wereld hadden ze dan weer een andere aanpak:
In het land van "de rijzende zon" beseften ze dat ze weldra zonder grondstoffen zouden zitten. Alles moest bijna ingevoerd worden. Tevens vonden de Japanners dat ze superieur waren aan alle omliggende landen en door hun God verkozen waren. Japan had Korea, Manchuria en andere delen van China al ingepalmd. Nu had het zich op de Zuid Pacific gericht, het probleem hier was echter dat dit kolonies waren van landen zoals Groot Brittannië, Frankrijk en Nederland. Internationaal was de druk op Japan ook niet zo groot omwille van zijn oorlog met China. Voor de meeste Europese landen was het een "ver van bed verhaal" en voor de enige andere macht in de buurt was Japan een goede handelspartner om olie en kolen aan te verkopen. Als de oorlog in Europa natuurlijk uitbrak... en de landen die koloniale gebieden hadden in Zuid Oost Azië onder druk van Duitsland hun focus op eigen land moesten verleggen leken dit rijpe landen om een nieuwe heerser te krijgen. Echter had een ander land ook zijn interesse in deze landen.
Dit andere land was de Verenigde staten van Amerika. Deze hadden net zoals de rest met een zware depressie te maken maar probeerden dit op te lossen door nieuwe tewerkstelling in eigen land te creëren en handel te drijven. Zij dreven dan ook op grote schaal handel met alle andere landen die om de grootste oceaan van onze wereld lagen. Tevens hadden de Verenigde Staten de Filipijnen ingenomen na een oorlog met de Spanjaarden en waren eilandgroepen zoals Midway en Hawaii deel van hun rijk. Handelspartners omheen de ring of fire leek de USA de juiste strategie.
Met al deze verschillende gegevens en een samenloop van omstandigheden komt het natuurlijk snel na de eerste wereldoorlog uit op een tweede wereldoorlog.
In principe was Japan al jaren oorlog aan het voeren in Azië. Om hun oorlogsmachine gaande te houden hadden ze natuurlijk grondstoffen nodig zoals ijzererts, kolen en olie. 3 grondstoffen die het zelf niet had. Toen Duitsland later de oorlog ontketende in Europa werd het een wereldoorlog! Hierdoor kon Japan namelijk zijn plan om Indonesia, India, Indochina en China in te palmen verderzetten. Echter hadden ook de Verenigde Staten dit van een afstandje zitten bekijken. Deze natie wou zich toen Duitsland startte met de oorlog in Europa niet opnieuw storten in het te hulp schieten van Groot Brittannië. Dus de oude wereld moest het aanvankelijk maar zelf oplossen. Echter in de Stille Oceaan wou het zijn handelspartners niet verliezen en wou Japan dus verhinderen om hun mars verder te zetten. Toen Japan Indochina inpalmde stopte de toevoer van ijzererts, kolen en olie vanuit de Verenigde Staten richting Japan namelijk. Hierdoor werd Japan natuurlijk nog meer gedwongen om die landen in te nemen om aan de grondstoffen te komen. Zonder het in stand houden van de oorlogsmachine zouden ze namelijk de gebieden terug verliezen die het al had.
Een volgende stap van de USA om Japan onder druk te zetten Indochina te verlaten was de gehele zeevloot richting Hawaii te verplaatsen. In principe een soort vertoning van macht ook. In dit tijdperk was de vloot van de USA en Japan ook aan elkaar gewaagd nog qua omvang.
Dit werkte ook als een soort mes op de keel van Japan. Om hun plan tot uitvoer te brengen konden ze dus niet meer om de USA heen. Het probleem was dat Japan eigenlijk de grootte van hun leger en vloot verkregen had en hierbij omwille van de grondstoffen op hun tandvlees zaten. Bij de USA die alle grondstoffen zelf in bezit hadden kon dat leger en de vloot makkelijk in omvang groeien. Dit wist ook Japan.. dus een verrassingsaanval leek de juiste manier.
Doordat de Amerikanen natuurlijk trots als ze waren hun macht even kwamen etaleren in Pearl Harbor en nogal nonchalant met de waarschuwingen omgingen, waren ze een makkelijk doelwit waar Japan gretig gebruik van gemaakt heef! Hun plan bestond erin om de gehele Amerikaanse vloot met één slag uit te schakelen zodat ze ongestoord de landen konden innemen die ze voor ogen hadden. Dit alles vooraleer ze terug opbouwen konden. Enkele Amerikaanse officiers hadden al gewaarschuwd voor het potentiële gevaar van alle kracht te centreren op 1 plaats. Voordat de Japanners met hun vloot 200 mijl uit de kust van Oahu opdoken was er ook al een waarschuwing vanuit het witte huis gekomen dat het vliegdekschip Akagi en vele andere oorlogsschepen van de Jappen onvindbaar waren, waarop de aanvoerder van de vloot/leger reageerde dat ze toch wel niet om de hoek van het eiland zouden varen zonder opgemerkt te worden zeker?
Verder kozen de Jappen uiteraard meedogenloos de zondag uit waarop ook voor alle personeelsleden het werk wat rustiger was en er meer uitgerust werd. Er waren ook radars opgesteld op diverse locaties om het eiland heen om de lucht af te zoeken. Op het moment dat de Japanse squadron vliegtuigen aan kwam gevlogen werden deze door een trainnee opgemerkt en getrackt. Deze persoon belde ook de verantwoordelijke, maar deze zei per direct dat er wat vliegtuigen van California onderweg waren richting het eiland en dat het die groep wel zal geweest zijn. Hij had natuurlijk wel beter gevraagd hoe groot de groep was.
De Japanse vloot had het afgelopen jaar naar deze missie getraind. In volledige radiostilte hadden ze de lange weg op zee afgelegd tot ze 200 mijl uit de kust van Oahu waren. Muisstil zodat de opponent zeker niets uit de lucht zou plukken. Vroeg in de morgen stegen vanaf 2 vliegdekschepen een 100 a 200 tal vliegtuigen van verschillende types op. Aangezien de Amerikanen de waarschuwing van het Witte huis en de waarschuwing van de radars in de wind sloegen kwamen de Jappen tot hun eigen verbazing in complete verrassing aan boven het eiland.
TORA TORA TORA!!!
Eerst en vooral werden alle vliegvelden op het eiland gebombardeerd zodat deze zeker niet meer in actie konden zien komen tegen zichzelf. Natuurlijk hadden ook hier de Amerikanen hun verstand niet gebruikt.. Door de angst voor sabotage van de grote Japanse bevolking die op Hawaii leefde stonden alle vliegtuigen centraal op het vliegveld vleugel aan vleugel en zeker niet startklaar. Dit waren dus makkelijke doelwitten. Terwijl de vliegvelden gebombardeerd werden, werden voornamelijk de grootste oorlogsschepen vanuit de lucht en water aangevallen. Vanuit de lucht werden er bommen gedropt die de vloer van de schepen doorboorden. Via het water werden de schepen doorboord door torpedo's die door vliegtuigen in het water gedropt werden. Iets wat volgens de Amerikanen onmogelijk zou zijn in de ondiepe wateren van hun haven. Iets waar de Jappen de Amerikanen dus wederom verasten door dit nu wel voor elkaar te kunnen brengen. De vliegtuigen moesten hiervoor zeer laag vliegen en de torpedo's met lage snelheid droppen. De torpedo's zelf waren ook gemodificeerd zodat ze niet te diep kwamen. Dit alles zorgde ervoor dat in enkele minuten bijna alle grote oorlogschepen van de USA in lichterlaaie stonden.
Sommigen kapseisden anderen ontploften en zonken.. totale verwoesting dus. Op al deze schepen werden de mensen ook pas wakker op deze zondagmorgen. De nationale vlag moest nog gehesen worden. Toen het alarm afging en er gewaarschuwd werd dat ze onder aanval waren en de oorlog begonnen waren dachten velen wellicht nog steeds.. waarom moeten we nu oefenen op zondag.
Echter was het geen oefening. Als back-up voor een eventuele ontdekking bij de eerste vlaag vliegtuigen hadden de Japanse vliegdekschepen nog een tweede dek met vliegtuigen die een uur later uitgestuurd werd. Deze hadden nog eens het identieke programma bijna. Vliegvelden en grote oorlogschepen.
Mochten er toch schepen uit de haven uitvaren hadden de Jappen ook de haven omsingeld met een tiental kleinere dwergonderzeeërs en gewone onderzeeërs. Één van die kleine dwergonderzeeërs werd zelf gedetecteerd en succesvol tot zinken gebracht voor de eerste golf vliegtuigen de totale vernieling inzette van Pearl Harbor. Dus zelf deze waarschuwing hebben ze niet opgevolgd. Alle oorlogschepen lagen ook nog eens aan dezelfde kaai. De kaai had de naam Battleshiprow. Ook weer een makkelijk doelwit.
Sowieso was dit het duidelijke signaal dat het tijdperk van het oorlogschip afgelopen was en het tijdperk van het vliegdekschip aangebroken was. Hier had de USA geluk want die dag waren hun vliegdekschepen niet in de haven aanwezig. De Japanse missie om de vloot uit te schakelen was dus bijna volledig geslaagd.
Vervolgens verklaarde de USA dan ook maar de oorlog aan Japan en iets later verklaarde Duitsland en Italië de oorlog aan de USA.
Op deze dag konden we het gezonken oorlogschip USS Arizona aanschouwen. Enkel op dit oorlogschip stierven meer als 1000 man. Wat de helft is van allen die op deze dag stierven in Pearl Harbor. Deze werd vanuit de lucht dodelijk getroffen door een piercing bomb. De bom doorboorde de juiste plaats en deed de wapenopslag van het schip ontploffen.. Wat dus dramatische gevolgen voor het schip had.
We konden ook een onderzeeër bezoeken, de USS Bowfin. Deze werd pas gelanceerd toen de oorlog al begonnen was, zoals zeer veel van de Amerikaanse oorlogsschepen.
Toen de oorlog startte voor de Amerikanen ontplooiden deze zich volledig door hun industriële kracht te tonen. Grondstoffen en fabrieken waren voorradig in dit land en de oorlogsmachine was na enkele jaren wellicht 10 maal zo groot dan de Japanse oorlogsmachine. Door deze industriële overmacht kon de USA de oorlog dus makkelijk winnen op uitputting van grondstoffen en oorlogswapens van hun tegenstander. In principe zou je kunnen zeggen dat Japan de aanstoot gegeven heeft om de USA het militaristische pad op te sturen en het, het machtigste land ter wereld te maken voor minstens de halve eeuw die hierop volgden.
Tevens werden naast nieuwe schepen ook heel veel van de gezonken schepen in Pearl Harbor geborgen en opgelapt om nog mee te strijden in de oorlog. Enkel de USS Arizona en USS Utah zullen niet meer in dienst treden.
Stelselmatig dreven de Amerikanen de Jappen terug richting hun eiland en al konden ze hun tegenstander wellicht makkelijk door gewone oorlogsvoering uiteindelijk de baas, is dit het eerste en voorlopig enige land die de kracht van een kernbom gebruikte tegen een andere mogendheid. Hopelijk moeten we dat allemaal niet meemaken in ons leven, want het waren sowieso bange tijden voor de wereld (en allen die op Hawaii leefden).
De audiotour in de USS Bowfin was zeer interessant. In principe werden hier alle hoekjes en kantjes nog uitgebreider benut dan op de binnenvaart. Wat wil je ook als er een 60 tal bemanningsleden aanwezig zijn. Dan moet er een deel boven en naast de torpedo's slapen! Houden ze ook elkaars bed warm als ze shiften lopen. Niet zo makkelijk als er net iemand in je bed lag die een zware zweter is. De motoren waren ook vrij groot en sowieso wel opmerkelijk is dat ze die niet eens gebruiken als ze in duikmodus waren. Alles op batterijen dan om zo stil mogelijk de vijand te besluipen. De duikboten hebben procentueel de meeste Japanse schepen tot zinken gebracht.
Na de duikboot maakten we ons dan op weg richting het Aviation centrum. Hier stond een heuse verzameling oorlogsvliegtuigen. Vliegtuigen die in de tweede oorlog gebruikt werden door beide fronten. Zo waren dus ook de Japanse vliegtuigen hier te bewonderen. In een andere hal stonden dan ook vliegtuigen uit modernere tijden alsook die die in Vietnam gebruikt zijn geweest. Qua vliegtuigen was Amerika voor de oorlog niet helemaal goed uitgerust. Ze hadden bijvoorbeeld niet voldoende vliegtuigen om de kust van Oahu op een degelijke manier af te zoeken op mogelijke vijanden. Nu goed daarvoor werd dan de radar ontwikkeld, maar die was in de oorlog nog nooit gebruikt.
De gerenoveerde luchtverkeerstoren, te zien in de film "Pearl Harbor"
Het origineel glaswerk waar de vliegtuigen in stonden, de kogelgaten zijn nog steeds te zien...
Aangezien er op Pearl Harbor zo veel te lezen en zien was konden we in 1 dag niet alles aanschouwen. We besloten dan maar op een andere dag terug te keren om op de USS Missouri te wandelen. Dit is een battleship die tijdens de oorlog gebouwd werd in New York City. Dit schip ging pas te water in 1944! Het was één van de laatste battleschepen die gebouwd werd.
Het is echter een historische site geworden omdat op het dek van dit schip formeel het einde van de oorlog tussen Japan en de Verenigde Staten ondertekend werd toen Japan capituleerde.
Na de tweede wereldoorlog werd het ook nog ingezet tijdens de Koreaanse oorlog en later tijdens de operatie Dessert Storm. Het schip was gigantisch met zijn kleine 200 meter en plaats voor meer dan 1000 bemanningsleden. Naast alle oorlogsmaterialen moest het ook een soort kleine stad op zich zijn. Bakkerij, kapsalon, tandarts, dokter, soort politiewacht,...
Natuurlijk zijn het de wapens die dit schip van belang maken. Voor de stuurhut had het schip 2 grote kanonnen met elk 3 lopen en op het achterdek ook eentje. Elke loop van de kanonnen kon een "kogel" afvuren die ongeveer het gewicht had van een kleine opel corsa. Herladen duurde iets van één à twee minuten.
Aangezien het doelen kon treffen die verder dan 2 minuten afstand lagen had het dus de volgende "kogel" al in de lucht als de eerste serie nog zijn impact moest hebben. Verder kon het na renovaties ook Tomahawks afvuren en had het kleinere gundecks.
De stuurhut was ook iets speciaals aangezien het bijna volledig beschermd was door een stalen muur van 1 meter dikte ofzo. Wellicht in het idee dat dit het laatste kon ingenomen worden of toch een moeilijk in te nemen laatste schuilplaats was op de burcht!
De buitenstuurhut, Lore in positie zoals ze vaak te vinden is op het werk... Druk aan het werken dus!
Pearl Harbor was zeker de moeite om eens te zien zodat je beelden kan plaatsen bij wat je op school allemaal leert over de oorlogen. Echter is het hier pas dat je merkt hoeveel grove fouten of misinterpretaties er tijdens een oorlog niet gemaakt worden. Zeker door een land als de Verenigde Staten die aan grondstoffen en mankracht geen tekort had. Mij leek het dat de Japanners beter met hun krachten omgingen, maar dat kon ook bijna niet anders in hun positie!
